Oya Armutçu
Oluşturulma tarihi: 15 Ekim 2025 04:00
Adalet Bakanlığı, icra ve iflas kanunundaki ücret haczi uygulamasını değiştirecek yeni bir proje hazırladı. Bunun sonucunda “gelire dayalı kademeli haciz” esasına dayalı yeni bir sistem hayata geçiriliyor. Gelirine bakılmaksızın maaşın dörtte birinin haczedildiği mevcut uygulama kaldırıldı. Haciz oranı %10 ila %60 arasında kademeli olarak uygulanacaktır.
İcra ve İflas Kanunundaki ücret haczi uygulaması değiştirilecek. Gelire dayalı kademeli haciz şeklinde yeni bir sistem getiriliyor. Maaşın dörtte birine haciz uygulaması kaldırıldı. Ücret haczi oranı borçlunun gelirine göre %10 ila %60 arasında uygulanacaktır. Önerilen düzenlemeye göre maaştan kesilebilecek azami oran %60'a çıkarılacak. Alt limit %10'a düşürülecek. Bu kuralın yasalaşması durumunda haciz oranları çalışanın gelirine göre kademeli olarak uygulanacaktır. Düşük gelirli işçilere daha az, yüksek gelirli işçilere ise daha fazla ücret garanti etmek mümkündür.
GELİRİNİ EKSİK BİLDİRENLERE AĞIR CEZALAR VAR
Gelirini eksik beyan edenlere daha ağır cezai yaptırımlar uygulanacak. Yeni sistemin borç tahsilatlarını hızlandırması bekleniyor. Adalet Bakanlığınca kurulan bilim komisyonu tarafından hazırlanarak görüşe sunulan cebri infaz kanun tasarısı önümüzdeki günlerde TBMM'ye sunulacak.
ASGARİ ÜCRETİN 1/10'UNA EL KONUSU
Teklif yasalaştığında net asgari ücret yani 22 bin 104 TL geliri olanların maaşının dörtte biri artık kesilmeyecek. 22 bin 104 TL olan net asgari ücretin 1/10'una, 2 bin 210 TL'sine ise el konulabilecek. Bu miktarı aşan kısım borçlunun rızası olsa dahi haczedilemez.
200 BİN TL MAAŞIN YÜZDE 60'INA EL KONUSU
Maaşı 154 bin 728 ile 198 bin 936 TL arasında olan borçlunun maaşının yüzde 60'ına el konulabilecek. Bu durumda 198 bin 936 TL maaş alan borçlunun maaş haczi oranı yüzde 60'a çıkacak. Yaklaşık 200 bin lira olan maaşın 119 bin 361 lirasına el konulabilecek.
DÖRDÜNCÜ REAHAT KALDIRILDI
Projeyle, 6564 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 83'üncü maddesinde yer alan kısmi haciz konusu olacak mal varlığı ve kredilere ilişkin hükümler yer alıyor. değiştirilecektir. 6/9/1932 tarihli 2004. Mevcut mevzuata göre, borçlunun ve ailesinin geçimini sağlamak için icra memurunun belirlediği miktardan maaşlar kesildikten sonra kalan kısma el konulabiliyor. Ancak el konulacak miktar maaşın dörtte birinden az olamaz. Uygulamada genellikle maaşların dörtte birine el konuluyor. Yani ücret haczine konu olan borçlunun aldığı ücretin miktarı ne olursa olsun, borçlunun ücretine genellikle dörtte bire kadar haciz uygulanmaktadır. Taslakla bu sınır kaldırılarak kademeli düzenlemeye geçildi.
İŞTE YABANCI FİYATLAR
Haciz oranları net asgari ücretin katları üzerinden belirlenecek. Sonuç olarak:
Geliri net asgari ücrete eşit olanlara %10,
Geliri net asgari ücretin iki katına kadar olanlara %20,
Geliri net asgari ücretin üç katına kadar olanlara %30,
Geliri net asgari ücretin beş katına kadar olanlara %40,
Geliri net asgari ücretin yedi katına kadar olanlara %50,
Geliri net asgari ücretin dokuz katına kadar olanlara yüzde 60 haciz uygulanacak.
TASLAKTA EMEKLİLİK ELLEÇLENMESİ YOK
Yargı Birleştirme Yargıtay Büyük Genel Kurulu, 21 Mart tarihli kararıyla, emekli maaşlarının bankalar tarafından ancak tüketicinin yazılı talimatıyla bloke edilebileceğini kaydetti. Buna göre, açık bir talimat olmaksızın maaşın dondurulması mümkün olmayacak, ancak muvafakatle verilen transfer veya tazminat talimatları geçerli sayılacaktır. Henüz sonuçlandırılmayan projenin SGK tarafından sağlanan gelirlere el konulmasını içermediği bildirildi. Kanunun 93'üncü maddesine göre. 5510 Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nda emekli maaşlarına haciz yapılamaz. Uygulamaya ilişkin kanun tasarısına göre, SGK tarafından bağlanan emekli maaşları, 5510 sayılı Kanun gibi kendi özel kanunlarına tabi olacak. Projeye göre, SGK tarafından verilen emekli maaşlarına haciz yapılamayacak.
Kademeli Nöbet Limitleri
MAAŞ, borçlunun ve ailesinin geçimini sağlamak için gerekli olduğu ölçüde icra ve iflas müdürü tarafından belirlenen miktardan daha az miktarda ve her halükarda haczedilecek miktar aşağıda belirtilen oranlardan az olmamak kaydıyla haczedilebilir:
Geliri net asgari ücrete eşit olanlardan (bugün 22.104 TL'ye kadar), gelirlerinin onda birine kadar (2.210 TL) haciz alınabilecek. Bu miktarı aşan kısım borçlunun rızası olsa dahi haczedilemez.
Geliri net asgari ücretin iki katına kadar olanların gelirinin onda ikisi (8.841 TL) (bugün 44.208 TL'ye kadar).
Geliri net asgari ücretin üç katına kadar olanların gelirinin onda üçü (19.893 TL) (bugün 66.312 TL'ye kadar).
Geliri net asgari ücretin beş katına kadar (bugün 110.520 TL'ye kadar) olanlar için bu, gelirlerinin onda dördünü (44.208 TL) oluşturuyor.
Geliri net asgari ücretin yedi katına (bugünkü 154.728 TL'ye kadar) kadar olanların gelirlerinin onda beşi
(77.364TL).
Geliri net asgari ücretin dokuz katı (bugünkü 198.936 TL ve üzeri) olanların ise gelirlerinin onda altısına (119.361 TL ve üzeri) denk geliyor.