SGK giriş tarihine bağlı olarak değişen sosyal güvenlik sistemi, 1994, 2008 ve 18 yıllarında işe başlayanlar için yeni erken emeklilik fırsatları oluşturuyor. 3600, 4.500 ve 5400 prim günü baz alınarak şekillenen sistemlerle, belirli koşulları sağlayan vatandaşlar daha erken emeklilik hakkı elde edebilecek. Emeklilik yaşı, gün sayısı ve çalışma süresi gibi unsurlar dikkate alınarak belirlenen bu düzenleme, milyonlarca çalışan için farklı emeklilik yollarını gündeme getiriyor.
Sigorta yılına göre emeklilik koşulları yeniden düzenleniyor
SGK düzenlemelerinde yapılan son değişikliklerle, sigorta başlangıç yılına göre şartları yeniden düzenleniyor. 94, 08 ve 18 yıllarında çalışmaya başlayan sigortalılar için 3.600, 4.500 ve 5.400 günlük prim temelinde erken emeklilik imkânı sunuluyor. Emeklilik yaşı ve sigortalılık süresi dikkate alınarak hazırlanan bu modeller, erken yaşta emeklilik planı yapan vatandaşlara seçenekli sistemler getiriyor.
3600, 4500 ve 5400 günle emeklilik hesabı
Türkiye’de SGK sistemi, ilk işe başlama yılına göre şekilleniyor. 94, 08 ve 18 gibi kilit yıllarda çalışmaya başlayanlar için çeşitli prim günleriyle erken emeklilik yolları oluşturuluyor. SGK sisteminde yer alan bu alternatif hesaplamalar, primi eksik olan ya da çalışma süresi sınırlı kalan sigortalılara emeklilik kapısını aralıyor.
1994 öncesi için 3600 günle erken emeklilik
9 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan vatandaşlar, 15 yıl sigortalılık süresi ve 3600 prim günü şartlarını yerine getirdiğinde kısmi emeklilik hakkı elde edebiliyor. Bayanlarda yaş sınırı elli, erkeklerde ise 55 olarak belirleniyor. Kesintili çalışma geçmişi olanlar için bu formül avantajlı bir seçenek sağlıyor.
2008 girişlilere 4500 prim günü modeli
2000 ve sonrası sigorta başlangıcı olan çalışanlar için kısmi emeklilik koşulları biraz daha zor. Bu grup, 4500 prim günü ve 25 yıl çalışma ile emekliliğe hak kazanabiliyor. Kadınlarda yaş sınırı 58, erkeklerde 60 emekliliğe ulaşabiliyor. Bu sistem, prim ödemelerini aksatmayan ancak uzun hizmet süresine ulaşmakta zorlanan çalışanlara kolaylık tanıyor.
2018 ve sonrasında sigorta başlangıcı olanlar için 5400 günlük model
2008 sonrası sigortalı olanlar için en yüksek kısmi emeklilik şartları uygulanıyor. Bu grupta yer alan kişiler için 5.400 günlük prim ve 25 yıl çalışma süresi aranıyor. Kadın sigortalılar 58 yaşında, erkek sigortalılar 60 yaşında emeklilik hakkı elde ediyor.
Engelli vatandaşlara özel erken emeklilik hakları
Vergi indirimiyle erken emeklilik
En az %40 sağlık raporu bulunan çalışanlar, engelli indirimi hakkı ile yaş şartı olmadan emekliliğe hak kazanabiliyor. Prim günü ve çalışma yılı, engellilik oranına göre değişiyor:
– %40–49 arası için 18 yıl ve 4100 gün,
– %50 ila %59 arası için on altı yıl ve 3.700 gün,
– %60 üstü için 15 yıl ve 3960 gün gerekiyor.
Malulen emeklilik koşulları
Çalışma gücünün %60’ını kaybeden çalışanlar, sağlık kurulu raporu ile 1.800 gün prim üzerinden malulen emekli olabiliyor. Bu hak, sadece çalışamayacak durumda olan kişiler için uygulanabilir. Emeklilikten sonra çalışma durumunda maaş kesiliyor.
Engelli çocuğu olan annelere destek
Engelli çocuğu bulunan kadın sigortalılar için özel bir avantajlı sistem devrede. Bu kadınların prim günlerine yıllık %25 oranında artış sağlanıyor. Aynı zamanda bu ek primler, emeklilik yaşından düşülüyor. Böylece kadınlar daha erken emekli olma hakkı kazanıyor.
Emeklilik stratejisi nasıl olmalı
-
Emeklilik yaşınızı, ilk SGK girişinize göre belirleyin.
-
Eksik günlerinizi, doğum, askerlik veya yurtdışı borçlanmasıyla doldurun.
-
Engel durumunuz varsa, malulen emeklilik gibi ek avantajları değerlendirin.
-
Çocuğunuz engelliyse, ek prim avantajlarından yararlanarak emeklilik sürenizi öne çekebilirsiniz.